شاید برای بعضیها سئوال باشد
چه فرقی بین دیکتاتوری و ولایت مطلقه فقیه است؟
تفاوت ولایت مطلق? فقیه و حکومت دیکتاتوری درچیست؟
مقدمتا نیاز به تعریف ولایت مطلقه فقیه داریم:
منظور از مطلقه در ولایت فقیه، مطلقه به معنای استبدادی و رها از
هرگونه مبنای مقبول و معقول نیست. که اگر چنین معنایی برای ولایت
فقیه تصور شود با شرط عدالت در ولایت فقیه سازگار نیست.مقصود از
«ولایت مطلقه»، ولایت مطلقه در اجرای احکام اسلام است؛ یعنی اوّلا؛
فقیه و حاکم اسلامی، ولایت مطلقهاش، محدود به حیطه? اجراست نه
اینکه بتواند احکام اسلام را تغییر دهد و ثانیاً در مقام اجراء نیز، مطلق به
این معنا نیست که هر گونه میل داشت، احکام را اجرا کند، بلکه اجرای
احکام اسلامی نیز باید توسط راهکارهایی که خود شرع مقدس و عقل
ناب و خالص بیان نمودهاند، صورت گیرد.
بعلاوه، ولایت یا مسؤولیّت مطلقه، اختصاص به برترین فقیه جامعالشرایط
زمان دارد که اوّلا اجتهاد مطلق دارد و همه ابعاد اسلام را به خوبی
میشناسد و ثانیاً از عدالت و امانتی در خور اداره? جامعه اسلامی
بهرهمند است که او را از کجرویها و هوامداریها دور میسازد و ثالثاً،
دارای شناخت دقیق زمان و درک شرایط جاری جامعه و هوش و استعداد
سیاسی و قدرت مدیریت و شجاعت و تدبیر است و چنین فقیهی را
خبرگان مجتهد و عادل و منتخب مردم، پس از فحص و جستجوی فراوان،
شناسایی کرده، به مردم معرفی مینمایند و سپس، بر بقاء و دوام و
اجتماع همه? شرایط و اوصاف رهبری در شخص رهبر نظارت دارند و از اینرو،
وجهی برای نگرانی نسبت به عدم کارایی یا هوامداری و دیکتاتوری فقیه
حاکم وجود ندارد.
بطور خلاصه تفاوت ولایت فقیه با دیکتاتوری را می توان اینگونه بیان نمود
1.در حکومت های توتالیتر و دیکتاتوری، صحبت از شرایط حاکم و قدرت
حاکمه، حدود اختیارات و وظایف و محدودیت ها، آنگونه که در جامع?
اسلامی و برای ولی فقیه مطرح است، نیست.
2.بعلاوه در حکومت های مطلقه و دیکتاتوری های فردی و گروهی، رأی و
نظر مستبدان? شخص حاکم، معمولاً از تمایلات نفسانیِ شخصی و یا
گروهی به خصوص، نشأت می گیرد و این خواسته ها و تمایلات بی قید و
بند بوده و هیچ محدودیتی ندارد.
3.تعیین حاکم در حکومت های دیکتاتوری معمولاً بصورت میراثی و
خانوادگی و یا در جریان انتخاب حزب و گروهی و بدون توجه به شایسته
سالاری صورت می گیرد و ملاحظاتی نظیر، جامعیت علمی، روح عدالت
محوری، آگاهی از مسائل روز و زمانه، تدبیر، سیاست و شجاعت و ...
مورد توجه قرار نمی گیرد اما ملاحظات مذکور، در جریان انتخاب ولی فقیه
جزو ضروریات است.
برای مطالعه بیشتر به کتاب ولایت فقیه امام خمینی ره وپرسش ها وپاسخهای علامه مصباح یزدی رجوع شود
عناوین یادداشتهای وبلاگ